Hoogfeest St. Adelbert 25 juni 2023 (op de Adelbertus akker)

Afgelopen week, om precies te zijn op dinsdagmiddag waren hier de leerlingen van groep 7 en 8 van De Windhoek om het project af te sluiten waarmee ze vorig jaar begonnen waren. Het leven gaat zo snel en er komt zoveel op mensen af, ook op kinderen, dat niet iedereen meer wist waarom wij daar vorig jaar aan begonnen waren. Zo ziet u maar, je hoeft niet oud te zijn om zaken te vergeten. Maar ongetwijfeld zijn er onder u die zich wel nog herinneren dat wij vorig jaar hier op de akker de 1100^e verjaardag hebben gevierd van de overbrenging van het gebeente van Adelbert. Dat ging van deze plek naar het simpele klooster dat toen op het huidige abdijterrein stond. Die overbrenging zegt iets over de bewoners van Egmond uit die tijd, maar het zegt ook iets over Adelbert.

Die Egmonders waren Adelbert, die al 150 jaar dood was, nog niet vergeten. Dat zegt iets over vriendschap, maar het zegt vermoedelijk ook iets over kerkelijk leven rond zijn grafkapel. En Adelbert zelf had blijkbaar zo’n charisma dat hij lang na zijn dood nog niet vergeten was. En 1100 jaar na die translatie is hij nog niet vergeten en kan hij mensen nog steeds inspireren. Dat bleek tijdens het schoolproject waar heel de school met hart en ziel aan heeft gewerkt.

Het ging over de vriendschap van Adelbert met Eggo, de oudst bekende dorpsbewoner die wij bij name kennen. Er staat in het leven van Adelbert niet dat hij bevriend was met een Egmonder, nee, hij was bevriend met Eggo. Want vriendschap veronderstelt een naam en een gezicht. Je bent bij name gekend en daarmee verandert een leven. Hoe velen hebben tegenwoordig geen naam en gezicht, worden nooit of zelden aangesproken en aangezien, lopen in het ergste geval helemaal verloren. Bij God hebben wij allemaal een naam en een gezicht, zijn wij geen nummers, maar voor ons mensen wordt das pas tastbare werkelijkheid als er ook mensen zijn die aan die vriendschap van God handen en voeten geven. Adelbert heeft dat gedaan en daarmee is hij geliefd geworden en heeft hij aan God een gezicht gegeven.

Vriendschap, dat is een kostbaar maar ook een broos geschenk. Kostbaar, het is als de schat van het evangelie, die je om niet wordt geschonken. Het is niet iets wat je kunt maken of opeisen.  Nee, vriendschap is van een andere orde en vraagt dan ook een andere manier om mee om te gaan. De eerste bladzijden van de Schrift spreken over vriendschap van God met Adam en Eva, en daar blijkt al hoe broos zo’n relatie is als je de ander niet in zijn eigen waarde laat, als je afgunstig bent.

Met dat thema van de vriendschap hebben de leerlingen van de Windhoek zich op tal van manieren beziggehouden. Dat kreeg vorm in tekeningen, muziek, boetseerwerk en dans. En de hoogste twee groepen schreven op echt perkament wat vriendschap voor hen betekende. Perkament, even duurzaam als echte vriendschap. En zo hebben wij afgelopen dinsdag die perkamenten briefjes in een tijdcapsule gestoken samen met een begeleidende brief van de abt. De leerlingen hebben misschien geen werk voor de eeuwigheid gemaakt, maar we hopen dat het vele generaties lang op de akker bewaard blijft in de sokkel van Eggo. Want daar hebben hun woorden afgelopen dinsdag hun plek gekregen, nadat wij vanuit de abdijkerk in de stralende zon hierheen zijn gekomen, niet alleen om het beeld van Eggo te onthullen, maar ook om aan de komende generaties een getuigenis achter te laten, dat vriendschap geslachten lang kan inspireren en richting geven aan het bestaan.

In onze wereld is vriendschap een kostbaar goed. Dat kan maar gedijen bij de gratie van aandacht en geduld, twee zaken die in onze virtuele en haastige wereld schaars lijken te worden.  Alles moet op stel en sprong en zoals ik het wil. Maar wat echt van waarde is, is broos als een eierschaal en vraagt erom met zorg te worden omgeven.

Vriendschap, ze hoort bij het hart van het evangelie. Want wie over God spreekt, heeft het over relatie, over kennen en gekend zijn. Vriendschap, Jezus doet niets anders dan vriendschap sluiten, mensen aanzien en een gezicht geven in een wereld waar dat al te vaak niet gebeurt, waar mensen worden afgeschreven, uitgeschreven of nagewezen. Vriendschap is meer dan op de koffie gaan. Jezus zegt tegen zijn leerlingen dat ze geen dienaars meer zijn maar vrienden. Voor die vrienden, voor ons dus, gaat hij door het vuur hij geeft er zijn leven voor.

Vriendschap met God en mensen is een geschenk, maar dat wil niet zeggen dat je met de armen over elkaar kunt blijven zitten.  In de Schriftlezingen van deze morgen worden wij ook op een spoor gezet. De wijze Jezus Sirach spoort ons aan de dag te beginnen met een moment van stilte en gebed. Daarmee krijgt het leven vanaf de morgen een andere kleur en gezicht. De apostel Paulus spreekt over zorg en liefde die een ander doet groeien.  En het evangelie spreekt over waakzaamheid. Want vriendschap is er niet alleen voor momenten dat het je uitkomt.  Waakzaam zijn om niet om niet voorbij te zien aan de klop op de deur of de vraag in de straat. Misschien komt hij op een onverwacht moment en met een gezicht dat je niet vertrouwd is, een vreemdeling als Adelbert die vriend wordt.

Afgelopen dinsdag besloot ik mijn welkom aan de leerlingen met woorden die ik hier met een kleine aanpassing zou willen herhalen. “De geschiedenis van de gewone mensen in ons dorp begon met een vriendschap tussen een Egmonder en een vreemdeling. Dat staat in het levensverhaal van Adelbert dat zo’n 1300 jaar geleden werd geschreven. Mijn wens is dat wij dat verhaal hier in Egmond verder blijven schrijven. Egmond, een dorp van vriendschap, waar we strijdt buiten de deur houden. Wanneer we dat doen dan schrijven we echt geschiedenis waarvan anderen iets kunnen leren.  Vrede voor ieder van jullie, vrede voor jullie allemaal.” AMEN.

Abt Thijs Ketelaars

230625 Hoogfeest Adelbert (op de akker) Jezus.Sir. 39,5-14; 1Tess. 2,6-13; Mc. 13,33-37