Preek Broeder Gerard Mathijsen 21 februari 2021

Zondag 21 februari 2021 eerste zondag veertigdagentijd

Genesis 9, 8-15; 1 Petr. 3, 18-22; Mc. 1, 12-15.

Afgelopen woensdag zijn wij de 40 dagentijd begonnen.

In een abdij is dat een sterke tijd, die je samen beleeft. Veel gelovigen staan er alleen voor, moeten ervoor zichzelf iets van zien te maken, nu ook nog in een tijd waarin gemeenschappelijke vieringen zijn weggevallen, vertrouwde verbanden van parochies niet meer bestaan. Dan kun je juist bijzonder behoefte voelen aan een gemeenschap die steun geeft. En voor wie zoekt is dat ook wel t vinden, maar meestal digitaal, virtueel, je moet ervoor achter je computer gaan zitten. We mogen dankbaar zijn dat we daar een rijk aanbod vinden, maar het is natuurlijk niet ideaal, het vervangt geen levende gemeenschap. Kerkzijn betekent meer. Samen luisteren, samen bidden, samen zingen, samen vieren, je samen engageren voor een daad van solidariteit.

Zelf vond ik het zinvol dat ik op Aswoensdag mocht deelnemen aan een gebedsviering in Den Haag, gevolgd door een stille tocht naar het ministerie van defensie om daar met het aanbrengen van gewijde as te herinneren aan de vergankelijkheid en broosheid van al het aardse. De reden van deze actie was het uitlekken dat in 2022 nieuwe atoom kernwapens zullen worden geplaatst op de vliegbasis Volkel.

In plaats van ontwapening nog meer riskante en uiterst kostbare wapens, terwijl er zoveel nood en ellende is. Onze actie was kleinschalig en hield rekening met alle regels vanwege de endemie, we bewaarde ruime afstand en droegen mondklapjes. De deelnemers waren uiterst vredelievende, zachtzinnige personen, die elkaar vonden in gebed en zorg voor de aarde, en ik vind het bijna hilarisch te merken hoe politie en marechaussee het gebeuren begeleidde en bewaakte alsof het een staatsondermijnende actie was. In werkelijkheid zijn het die wapens die de samenleving bedreigen. Ondanks de serieuze inzet was er gelukkig geen sprake van bittere polarisatie, waarbij overheid en bevolkingsgroepen tegenover elkaar staan en hun onderlinge verbondenheid uit het oog verliezen in vijandigheid. In Nederland leven wij in een klimaat van verdraagzaamheid en onderling vertrouwen. Dat is in veel landen wel anders!

Ook voor Jezus was het anders. Heel zijn openbare leven, waarin Hij weldoende rondging, velen genas, en voor iedereen woorden van opbeuring en troost sprak, werd Hij omringd door toenemende vijandschap en haat, en werd het net rondom Hem dichtgetrokken, met de bekende dramatische afloop. En Jezus wist dit vanaf het begin.

Nadat Johannes Hem gedoopt had in de Jordaan, zo schrijft het Evangelie, dreef de Geest Jezus naar de woestijn.  Veertig dagen bracht Hij daardoor, terwijl Hij door de satan op de proef werd gesteld. Die periode was zeker geen vakantie, geen weldoende rust, zoals gasten die komen genieten die zich enkele dagen terugtrekken in een abdij. Het was een snoeiharde woestijnervaring, Hij was zonder gezelschap van mensen, maar werd beproefd en belaagd door de satan in persoon, de boze, listige doodsvijand. Die had in het paradijs weinig moeite met het eerste mensenpaar te bedriegen, maar Jezus weerstond hem, 40 dagen lang. Een bittere strijd, zoals Hij die nog eenmaal zou moeten voeren in de laatste nacht van zijn leven, in Getsemane, waar zijn ziel dodelijk bedroefd was en Hij de Vader smeekte of de kelk niet aan Hem voorbij mocht gaan: “maar niet zoals Ik wil, maar zoals Gij wilt.” Als Lucas dit verhaalt in het lijdensverhaal is er in meerdere versies van dit evangelie sprake van een engel, die Jezus in dat droeve uur komt troosten. En Marcus schrijft hoe hier, als Jezus de satan heeft weerstaan, engelen komen en Hem hun diensten bewijzen. Ook staat er dat Hij verbleef met de wilde dieren, wat wel wil duiden op het herstel van de paradijssituatie van volmaakte vrede en harmonie.

De overwinning van Jezus in de woestijn, de vrede met het dierenrijk en de harmonie met de hemelmachten, was intussen in de mensenwereld nog allerminst een feit. Dat bleek wel uit de gevangenneming van Johannes. Jezus kondigt de nabijheid aan van het Rijk Gods, en in zijn Persoon was dat ook aanwezig, maar het wordt pas realiteit onder de mensen als zij zich daarvoor openstellen. Daarom luidde zijn boodschap, en die klinkt tot vandaag: “bekeert u, en gelooft in de blijde boodschap.”

De monniken van de byzantijnse ritus kennen net als wij, het gebruik van kerkklokken, en maken er bij grote feesten uitbundig gebruik van. Voor de aankondiging van gewone gebedsdiensten gebruiken zij het simandron, een houten of metalen plaat waarop met een hamer ritmisch wordt geklopt. Dat symboliseert de oproep van Noach die de dieren bijeenbrengt in de ark van het behoud. De kerk is die ark, die allen samenbrengt om ons te sparen voor de zondvloed, en veilig brengt naar het land van belofte waar God redding brengt en zijn vredeboog gespannen heeft, waar Jezus die zetelt aan Gods rechterhand ons wacht. Moge het geloof in die verbondenheid ons sterken en vreugde geven, vandaag en alle dagen tot in Gods eeuwigheid.

Nieuwsbrief

Schrijf u vrijblijvend in en blijf op de hoogte van de activiteiten van Abdij van Egmond.

We respecteren uw privacy. Sint-adelbertabdij zal uw e-mailadres nooit delen met derden.
© 2024, Abdij van Egmond Algemene voorwaarden