Preek 4 september 2022

ZONDAG 23 dhj – C – 2022

Lukas 14/25-33

De zondagsliturgie leidt ons in dit jaar door het Evangelie volgens Lucas; wij volgen de Heer op zijn tocht naar Jeruzalem. Hij predikt in synagogen, spreekt in woningen waar Hij wordt uitgenodigd, en geeft onderricht in de open lucht. Talloze mensen trekken met Hem op, farizeeën en schriftgeleerden die met Hem disputeren, tollenaars en zondaars die van Hem willen leren, mensen die bij Hem een oplossing zoeken voor hun problemen, genezing voor hun kwalen. Jezus wijst niemand af, Hij discrimineert niet, maar Hij waarschuwt wel: als je voor Hem kiest, kun je niet tegelijk goede maatjes blijven met mensen die voorkeuren en inzichten hanteren die niet kloppen met zijn levensprogramma. Het evangelie heeft daarvoor straffe taal: “al wie je het meest lief zijn, en ook je eigen leven moet je haten”! De bijbelse taal is radicaal, windt er geen doekjes om, maar vraagt wel om een goed verstaander. Wie kiest voor Jezus zal bereid moeten zijn God met heel zijn of haar hart lief te hebben, boven alles, en andere mensen zoals zichzelf. De lat ligt dus best hoog, maar dat betekent niet dat je anderen af moet wijzen of de maat moet nemen. Jezus kan immers zelf ook vriendschappelijk omgaan met tollenaars en zondaars. Maar als anderen van jou willen dat je dingen doet of denkt die niet stroken met de liefde voor God, die tegen het evangelie ingaan, dan zul je consequent moeten zijn, en met Jezus kiezen voor de smalle weg. Je vader of je broer kan je willen betrekken in een bedenkelijke actie waarmee veel te verdienen valt, vrienden kunnen je willen verleiden je in te laten met een immoreel spelletje, dan heb je geen andere keuze dan te beslissen daar tegenin te gaan.

Wie kiest voor de Heer zal door Hem niet worden afgewezen. Maar bij Hem in de leer gaan houdt in, maakt Jezus duidelijk, dat je bereid bent offers te brengen.

Wie in onze samenleving kiest voor Jezus, zijn evangelie, en zijn kerk, moet niet rekenen op applaus, of zelfs begrip. Onze samenleving heeft – alle uitzonderingen daargelaten- weinig oog voor haar eigen tekorten en ontsporingen, voor de afgrond waar zij naar toeleeft, en waartoe zij een volgende generatie veroordeelt. En zij heeft al helemaal geen oog voor wat het christendom in voorbije eeuwen en tot vandaag toe aan goeds gebracht heeft, aan wijsheid, wetenschap, schoonheid in kunst en menselijke verhoudingen. Aan al wat het geloof de mensen heeft gebracht en waarmee het de samenleving heeft verrijkt ziet men voorbij; maar alle fouten die helaas ook zijn gemaakt worden uitvergroot, en daarbij wordt eraan voorbijgezien dat de kerk die fouten heeft veroordeeld, en wordt heel de geloofsgemeenschap afgerekend op wat gedaan is door mensen die hun boekje te buiten gingen.

Vandaag horen we Jezus zeggen: “Als iemand zijn kruis niet draagt en Mij volgt, kan hij mijn leerling niet zijn.”

Er loopt tijdens zijn openbare leven veel volk met Jezus mee, en nog meer mensen staan langs de weg, en je wil niet horen wat die allemaal over Hem zeggen. Verdachtmakingen, laster, spot. En wie meelopen zijn ook niet allemaal heiligen! Wat er onderweg allemaal wordt gezegd, gefluisterd en gekletst, je wil het niet weten. Maar als het er je om gaat om in de nabijheid van Jezus te zijn, dan laat je al dat gepraat langs je heen gaan, je hoort het niet eens. Je laat ze maar praten, al zijn het je ouders, je familie, je eigen gezin, als je kiest voor Jezus en zijn evangelie, dan ga je daarvoor.

In het vierde evangelie zegt Jezus: “Ik ben de weg, de waarheid en het leven.” Wie voor Hem kiest, en voor een leven in zijn spoor, die wordt door zijn Geest geleid. Wie zich aan Hem vasthoudt zal door Hem worden thuisgebracht bij God. Het zal hem of haar aan niets ontbreken. Met zijn voorbeeld onderwijst Hij ons dat wij bereid moeten zijn om alles op te geven en omwille van Hem het kruis aanvaarden.

De apostel Paulus is een groot voorbeeld van zo’n radicale keuze. Na zijn verlichting op de weg naar Damascus heeft Hij zich bekeerd en voor Jezus gekozen. In eerste instantie ontmoette hij enkel argwaan bij de jonge kerk, en de Joodse leiders zagen in hem een afvallige en iemand die de mond gesnoerd diende te worden, liefst radicaal. Paulus ging een moeilijk leven tegemoet om zijn roeping te beantwoorden. Hij heeft zelf een indrukwekkende opsomming gegeven van wat hij allemaal heeft moeten doorstaan in dienst van het evangelie. Maar al die narigheid heeft hem niet aan het wankelen gebracht.

En wat een prachtig mens vol mededogen hij geworden is leert ons het fragment uit zijn korte brief aan Filemon, waarin hij opkomt voor een weggelopen slaaf, en diens terugkeer bij zijn meester mogelijk maakt. Onesimus, de slaaf die zijn dienst is ontvlucht moet weer ontvangen worden, niet als iemand die straf verdient maar als een verloren zoon. De criticus kan morren: Paulus had de slavernij moeten veroordelen, maar in die tijd waren de normen heel anders. Dat leert ons een belangrijke les: normen verschuiven, wij moeten open staan voor veranderend inzicht. Je beroepen op de letter van de bijbel kan tot fundamentalisme leiden. Altijd moeten wij ons laten leiden door Gods Geest, zijn hulp is steeds nodig. Moge die ons nooit ontbreken, en mogen wij nooit ophouden daarom te vragen. In onze tijd waarin wij met zoveel vraagstukken en schuivende normen worden geconfronteerd is dat urgent. Paus Franciscus nodigt met het in gang zetten van het synodaal proces daartoe uit. Laat ons de geloofsgemeenschap bij de tijd brengen, niet aanpassen aan de waan van de dag, maar aan wat Jezus van ons vraagt: bereid zijn om alles op te geven om Hem te volgen. Zo hoorden wij in de lezing uit het boek der wijsheid: “zo alleen kunnen de mensen op aarde rechte wegen gaan, leren zij kennen wat U welgevallig is en worden zij door de wijsheid gered.”

Br. Gerard Mathijsen, osb

Nieuwsbrief

Schrijf u vrijblijvend in en blijf op de hoogte van de activiteiten van Abdij van Egmond.

We respecteren uw privacy. Sint-adelbertabdij zal uw e-mailadres nooit delen met derden.
© 2024, Abdij van Egmond Algemene voorwaarden