Zusters en broeders,
Met Kerstmis herdachten we de geboorte van Jezus, een week later vierden we de Heilige Familie, daarna de Openbaring van de Heer. Vandaag gedenken we Jezus’ doopsel. Vier bijzondere feestdagen na elkaar. Met de geboorte van Jezus herdenken we dat God als Mens onder de mensen is komen wonen, en dat Hij ons als Mens zijn enige gebod heeft voorgeleefd: ‘Bemin God bovenal, en uw naaste gelijk uzelf.’ Met de Heilige Familie hebben we aandacht voor families en gezinnen. Hoe kunnen mensen met elkaar een echte gemeenschap vormen, solidair met elkaar, levend voor elkaar? Er kan in de samenleving veel veranderen, maar wil het een samenleving zijn dan moeten we er zijn voor elkaar. Niemand leeft voor zich zelf. Dat is een algemeen gegeven. Hoe we dat vorm geven leert ons de traditie, maar laten we ons niet veroordelen tot starheid. En niemand buiten de boot werken. Wat een mooie uitdaging: hoe bouw je in deze tijd een gezin op in al zijn variaties, in al zijn relaties, in goede en kwade dagen. Driekoningen maakt overduidelijk dat God er is voor alle mensen, voor alle volkeren, voor alle culturen. Bij dat feest kunnen we ons de vraag stellen of wij zijn zoals die Wijzen. Zoeken ook wij naar God, trekken ook wij eropuit om Hem te vinden? Hebben wij de wijsheid Christus te ontdekken in een gestalte die indruist tegen onze verwachtingen? Ook de viering van vandaag stelt ons een gelijkaardige vraag, namelijk: weten wij ons altijd gedragen als geliefde kinderen van onze Schepper? Geloven wij echt in Gods Vaderzorg, zoals Jezus ons dat heeft voorgeleefd? Leven wij uit die Geest, die inspiratie, of blijft het eigenlijk allemaal dode letter?
Vandaag vieren we dat Jezus zich laat dopen, en dat is heel merkwaardig. Hij is immers de Zoon van God, Hij is zonder zonden, Hij moet dus niet gedoopt worden. Zo denkt ook Johannes erover, maar Jezus zegt: ‘Laat het nu maar gebeuren, want het is goed dat we Gods gerechtigheid vervullen.’ Het zijn de eerste woorden van de Heer, in het Evangelie dat het Nieuwe testament opent. Hoezeer Hij die gerechtigheid vervult, wordt bevestigd na zijn doop: een stem uit de hemel zegt: ‘Dit is mijn geliefde Zoon, in Hem vind ik vreugde.’
Dierbaren, dit is heel de boodschap van het Evangelie in een notendop. En misschien zijn we ons daar niet van bewust, maar deze woorden zegt God tegen elke mens, want allen zijn we zijn kinderen, en Hij vindt vreugde in al zijn schepselen. Ons allen neemt Hij aan als zijn geliefde kinderen, aan ons allen vraagt Hij dat we zouden leven naar zijn beeld en gelijkenis. Wat betekent dat: leven naar Gods beeld en gelijkenis. Het antwoord op die vraag is: dat is leven zoals Jezus, ons heeft voorgeleefd. We kennen zijn woorden en zijn daden, en ze worden in de eerste lezing ook heel mooi beschreven. Daarin horen we dat Hij zijn gerechtigheid laat stralen over de volkeren. Hij maakt daar geen lawaai bij, zijn stem verheft Hij niet, want Hij is nederig. Wie in nood is, wijst Hij niet af, maar onvermoeid en zonder ophouden komt Hij voor hen op. Dat is zijn leven. En door zo te leven, zijn leven te geven door de dood heen, overwint Hij de dood en toont zich Heer van het leven. En daarin neemt Hij ons mee. Door in Hem te worden gedoopt laten wij de dood achter ons, wij moeten er nog wel doorheen, maar hij krijgt ons er niet onder. Ons leven is verborgen en geborgen in Christus.
Dat heeft Jezus ons voorgedaan, daarin is Hij ons voorgegaan. Wij mogen Hem daarin volgen. Maar kunnen wij dat? We zijn immers maar mensen. Maar dat ook mensen dat kunnen, zien we b.v. aan paus Franciscus. Het is of de eerste lezing op zijn lijf geschreven is, want hij is nederig, hij is er voor iedereen, hij verheft zijn stem niet, hij neemt het op voor mensen in nood, hij zoekt naar gerechtigheid. En hij vraagt dat ook van de Kerk. Hij wil geen Kerk van macht, maar een Kerk van liefde en vrede. Geen rijke Kerk, maar Kerk die onder de armen leeft. Geen Kerk die veroordeelt, maar een Kerk die aandacht heeft voor iedereen, vooral voor armen, zieken en zwakken. Een Kerk die, net als Jezus, machtsmisbruik, corruptie, onrecht en uitbuiting afwijst. Een Kerk die helemaal de weg gaat die Jezus is gegaan. Vol liefde, vol vrede, vol gerechtigheid, vol nederigheid, zoals Jezus ons heeft voorgeleefd. Zo is ook de Kerk die paus Franciscus nastreeft. Zusters en broeders, laten wij dus zo proberen te leven: allen als kinderen van dezelfde Vader, als mensen die leven zoals Hijzelf ons heeft voorgeleefd. Als kinderen die vertrouwen op Gods Vaderliefde. Dan wordt het water van onze menselijke inspanningen tot wijn voor het hemelse bruiloftsmaal. Dan krijgt ons gebroken menselijk leven met al zijn tekorten en fouten deel aan Jezus’goddelijke heerlijkheid. Moge de Heer onze God ook vreugde vinden in ons. Amen.