Preek 31 juli 2022

Als de predikant wil dat zijn preek beklijft dan doet hij er goed aan het niet te laten bij een abstract betoog, maar zijn woord op te fleuren met een sprekend voorbeeld, een geschiedenis die bijblijft. Jezus is daar een meester in. Zijn parabel is zo helder dat verdere illustraties overbodig zijn. Je ziet het voor je: de boer die zijn schaapjes op het droge heeft, die letterlijk goed geboerd heeft, een rijke oogst, graan te over. Misschien had hij het voorbeeld van aartsvader Jozef in het hoofd, die als slaaf naar Egypte was verkocht, maar het daar tot raadsman van Farao en onderkoning schopte, en het land redde van hongersnood door de oogst van de vette jaren op te slaan zodat hij voor de zeven magere jaren voldoende voorraad had. Als Jozef daarom geprezen wordt waarom zouden we dan het hoofd schudden over deze man? Nu, als we goed luisteren naar Jezus dan hoeft daarover geen onzekerheid te bestaan. De Heer vertelt dit voorbeeld als toelichting bij zijn vermaning: “Pas op, wacht u voor alle hebzucht!” “Geen enkel bezit kan uw leven veilig stellen.” En in zijn conclusie zegt de Heer: “Zo gaat het met iemand die schatten vergaart voor zichzelf, maar niet rijk is bij God.”

De leer van het evangelie sluit helemaal aan bij die van Prediker. Alle aardse geploeter geeft geen vrede. Als je bezit vergroot vermeerderen ook je zorgen, in rijkdom vindt een mens geen vrede en geen rust. Tenminste, als je de slaaf wordt van je bezit. Als je rijkdom je leven gaat beheersen. Maar je kunt ook op een goede manier omgaan met wat het aardse bestaan je aan materiële mogelijkheden biedt. Ja het is je plicht om je talenten goed te gebruiken. Maar zorg er voor alles rijk te zijn voor God. En God geeft ons grote rijkdom. Alle mensen zijn onze broeders en zusters, heel deze aarde is ons gegeven als een tuin waarvan wij mogen genieten, die wij mogen bebouwen en beheren, waarvan wij de vruchten mogen plukken en smaken. Maar wat maken wij ervan? De samenleving heeft op veel plaatsen de trekken van een afschuwelijk karikatuur, van een duivelse vervalsing van de bedoeling van de Schepper. Onze Westerse cultuur van het recente verleden: lijkt zij niet op die man uit de parabel die zelfgenoegzaam zegt: “man, je hebt een grote rijkdom liggen, voor lange jaren; rust nu uit, eet en drink en geniet ervan.” In de voorbije decennia was de sky the limit, groeiden de bomen tot aan de hemel, waren er geen grenzen aan onze mogelijkheden. Maar plotseling is alles gaan wankelen, binnenlands en internationaal, de toekomst is onzeker. Natuurlijk kan het niet de bedoeling zijn dat wij verdrinken in deze problematiek. Dezer dagen heeft paus Franciscus nog een krachtige boodschap uitgesproken om ook in een crisis situatie hoopvol en positief te blijven: “Je kunt gebreken hebben, zorgen hebben, zelfs boos zijn, maar onthoud dat jouw leven van het grootste belang is in onze wereld. En jij alleen kunt voorkomen dat het een mislukking wordt. Er zijn genoeg mensen die je waarderen, bewonderen, en van je houden. Onthoud dat geluk niet zit in een onbewolkte hemel, een weg zonder ongelukken, een prettige baan, een relatie zonder teleurstellingen.

“Gelukkig zijn betekent kracht vinden in het vergeven, hoop houden in de strijd, veiligheid in de angst, liefde in de onenigheid. Het geluk schuilt niet alleen in het genieten van een glimlach, maar ook in het nadenken over verdriet. Het gaat er niet alleen om succes te vieren, het gaat ook om te leren van mislukkingen. Het gaat niet alleen om je gelukkig voelen met bijval, het gaat erom dat je gelukkig kunt zijn in de anonimiteit. Geluk wordt niet door het lot bepaald, maar is een knappe prestatie voor wie de kunst verstaat van de reis naar binnen.

“Gelukkig zijn is stoppen je slachtoffer te voelen en de auteur worden van je eigen lot.” Het is wandelen door woestijnen, maar een oase diep in de ziel kunnen vinden. Het is elke ochtend God danken voor het wonder van het leven. Gelukkig zijn is niet bang zijn voor je gevoelens en over jezelf kunnen praten.”…

“Gelukkig zijn is het leven te durven leven zoals de Schepper het aan ieder van ons geeft, vrij, vreugdevol en eenvoudig. Je bent volwassen genoeg om te zeggen: “Ik heb fouten gemaakt”. En je hebt de moed om te zeggen het spijt mij. Je bent zo verstandig om tegen de ander te kunnen zeggen: “Ik heb je nodig”.

We leven in een wereld waarin mensen en volkeren bouwen aan woningen die een toekomst garanderen, terwijl we weten dat men voor elkaar een wereld maakt die onleefbaar is. Jezus vraagt ons om daarin te wonen met een open oog en een open hart, bereid om te delen, bereid om te luisteren. Zoals Paulus ons in de tweede lezing leerde: “beliegt elkaar niet, ge hebt de oude mens afgelegd, bekleedt u met de nieuwe mens die op weg is naar het ware inzicht, terwijl hij zich vernieuwt naar het beeld van zijn Schepper. Dan is er geen sprake meer van Griek of Jood, barbaar of Skyth, en wij kunnen toevoegen: Oekraïner of Rus, Amerikaan of Afrikaan. Daar is alleen Christus, alles in allen.

Dierbare zusters en broeders, een hoog ideaal, maar ook werkelijkheid. En die werkelijkheid begint in ieders leven. Je kunt op de Heer wachten als komend uit den hoge met macht en majesteit, maar Hij heeft zich laten kennen door te komen in nederigheid en verborgenheid. Het koninkrijk begint in ieders hart, en als wij het daar toelaten heeft het de kracht van het mosterdzaadje en groeit tot een reusachtige boom. Wacht u voor hebzucht en weet u rijk in de liefde van God.

Br. Gerard Mathijsen osb

Zondag 18C Prediker 1,2;2,21-23; Kol.3, 1-5;9-11; Lc. 12, 13-21

Volgend artikel Bekijk het overzicht
Gastenverblijf
Een plaats van gebed en ontmoeting, van rust en stilte, waar iedereen zich thuis mag voelen en op adem mag komen.
Meer informatie